Jak przygotować się do mediacji? Od czego zależy skuteczność mediacji?
Skuteczność mediacji w zasadniczej mierze zależy od odpowiedniego przygotowania i postawy stron sporu, bowiem to w ich rękach leży klucz do znalezienia satysfakcjonującego sposobu rozwiązania konfliktu. Należy pamiętać, że mediacja polega na współpracy stron, a nie na walce. Strony współdziałają w celu znalezienia satysfakcjonującego rozwiązania. Mediator nie jest sędzią, czy też arbitrem, a rolą mediatora nie jest ustalenie kto ma rację lub po czyjej stronie leży wina.
Mediacja powinna zostać poprzedzona przemyśleniem przez strony wszystkich aspektów dotyczących sporu, a w szczególności tego, czego naprawdę chcą, jakie mają niezmienne warunki, a w jakim zakresie są otwarte na kompromis. W tym celu warto, przed przystąpieniem do mediacji, odpowiedzieć sobie na następujące pytania lub poddać pod rozwagę następujące kwestie.
Jakie sprawy warto przemyśleć przed mediacją? Jak przygotować się do mediacji?
- Kto jest stroną sporu? (kogo spór bezpośrednio dotyczy; jaki jest charakter wzajemnych relacji stron sporu)
- Co jest istotą sporu i jaki ma on charakter? (czego dotyczy spór i jak długo trwa; jaki jest stopień skonfliktowania stron sporu; jakie są istotne dane dotyczące sporu, np. dane finansowe, informacja o majątku; co jest kluczowe dla procesu mediacji i zawarcia kompromisu; czy były podejmowane jakieś próby porozumienia; co sprawiło, że porozumienie nie zostało zawarte)
- Jakie dokumenty dotyczą sporu? (jakie dokumenty mogą mieć znaczenie dla mediacji lub/i zawarcia ugody w sprawie)
- Jakie są kwestie bezsporne i sporne? (w jakich kwestiach szczegółowych strony zgadzają się ze sobą, a w jakich kwestiach się nie zgadzają)
- Jakie są interesy strony sporu? (jakie istotne interesy materialne i niematerialne chcę ochronić; co chcę uzyskać, pod jakimi warunkami, w jakim czasie; jakie kwestie chcę wyjaśnić; czego naprawdę oczekuję; na czym najbardziej mi zależy)
- Na jakie ustępstwa mogę się zgodzić? (jakie ustępstwa jestem w stanie poczynić w celu dojścia do porozumienia, np. zmniejszenie żądań finansowych, zamiana ich na inne, itp.)
- Jakie mógłbym zaproponować propozycje polubownego rozwiązania sporu? (weź pod uwagę rzeczywiste potrzeby i interesy zarówno swoje, jak i drugiej strony.)
- Jakie są inne scenariusze zakończenia sporu i związane z tym ryzyka? (weź pod uwagę niepewność rozstrzygnięcia sądowego, czas trwania postępowania, kwestie finansowe i niefinansowe, m. in. stres, wpływ na relacje wzajemne)
- Kto powinien być uczestnikiem mediacji? (czy z mojej strony w mediacji uczestniczyć powinny również inne osoby, np. pełnomocnicy, członkowie rodziny)
- Jakie mogą wystąpić bariery w mediacji? (jakie przewiduję problemy, bariery, trudności w mediacji; jak można im zapobiec, czy też interweniować, kiedy się pojawią)
- Jaką formę mediacji preferuję? (bezpośrednia – wspólne spotkania stron i mediatora; pośrednia – bez równoczesnej obecności stron; e-mediacja – w formie wideokonferencji)
- Jakie są dla mnie dogodne terminy na mediację? (w jakich dniach tygodnia i godzinach jestem dostępny)
- Jaki preferuję sposób kontaktu z mediatorem? (bezpośrednio, telefonicznie, e-mail, komunikator internetowy, inne;)
Jak przygotować się do mediacji? Mediator wysyła do stron – z prośbą o wypełnienie - Formularz wstępnego wywiadu mediacyjnego. Formularz ten wykorzystany jest wyłącznie przez mediatora na potrzeby przygotowania postępowania mediacyjnego, głównie w celu opracowania strategii mediacyjnej oraz planu mediacji. Dane zawarte w Formularzu nie są udostępniane innym uczestnikom mediacji.
Nastaw się na współpracę, otwartość i gotowość do odejścia od początkowych żądań. Nastaw się na wzajemne ustępstwa oraz otwartość na propozycje i oczekiwania drugiej strony.